Veel vraag naar vakmensen voor realiseren klimaatdoelen

In Groningen nam het aantal WW-uitkeringen in september toe. De sectoren ontwikkelden zich verschillend, met een toename van de WW in detailhandel, onderwijs en zorg & welzijn en een afname in landbouw en overige industrie. Ondanks de toename van de WW in september blijft de arbeidsmarkt krap. Dit maakt het lastig om de vele openstaande vacatures te vervullen, onder andere voor vakmensen die nodig zijn in de energietransitie. Omscholen naar een van de klimaatbanen is dan ook kansrijk.

Iets meer WW-uitkeringen in september

Eind september telde Groningen 5.235 WW-uitkeringen. Dat is 1,6% van de Groningse beroepsbevolking. Het aantal WW-uitkeringen in Groningen nam in september toe met 95 uitkeringen (1,8%) ten opzichte van vorige maand. Tussen de sectoren was een tweedeling te zien. Vanuit sectoren als landbouw & groenvoorziening, overige industrie en vervoer & logistiek daalde de WW. Daartegenover staan sectoren waarin de WW toenam, zoals overheid, onderwijs, detailhandel, zorg & welzijn en overige commerciële dienstverlening. Eind september 2022 was het aantal WW-uitkeringen in Groningen ruim lager dan een jaar eerder (-19,1%).

Realisatie klimaatdoelen vraagt veel vakmensen

Nederland staat de komende jaren voor een grote opgave om de uitstoot van broeikasgassen drastisch terug te brengen. Daarom wordt volop ingezet op de opwekking van duurzame stroom met zonnepanelen en windturbines. Dit vergt uitbreiding van kabels, leidingen en buizen die onze energie transporteren en opslaan. Om dit deel van de energietransitie te realiseren, zijn veel extra arbeidskrachten nodig. Vakmensen waaraan op de arbeidsmarkt al een structureel tekort bestaat. De factsheet Klimaatbanen in energiesysteem brengt in kaart om welke beroepen en werkzaamheden het gaat, en welke kennis en competenties ervoor nodig zijn. De benodigde beroepen zijn vaak (elektro)technisch van aard, zoals elektriciens/installatiemonteurs E, monteurs elektriciteitsnetten en lassers. Ook zijn er veel technische beroepen in de voorbereiding én afronding bij betrokken (zoals vaklieden grond-, weg- en waterbouw, grondverzetmachinisten, kabelwerkers en stratenmakers). Daarnaast zijn projectleiders, engineers, werkvoorbereiders, uitvoerders en tekenaars nodig. Naast technici worden andere beroepen gevraagd, zoals ICT’ers, landschapsarchitecten, beleidsadviseurs ruimtelijke ordening en milieu en planologen.

Gespannen arbeidsmarkt techniek maakt invullen vacatures lastig

In de provincie Groningen bestaat – evenals in de rest van Nederland – een structureel tekort aan mensen in technische beroepen die benodigd zijn voor de energietransitie. Dat maakt het lastig voor werkgevers om vacatures te vervullen. Deze beroepen zijn namelijk niet alleen nodig voor de klimaatwerkzaamheden, er is ook in het algemeen veel vraag naar. Het aantal openstaande vacatures voor de relevante beroepen voor het realiseren van de klimaatdoelen voor het energiesysteem steeg in het 2e kwartaal van 2022 tot ruim 1.100 in de provincie Groningen. Daartegenover staan zo’n 120 mensen die kortdurend een WW-uitkering ontvangen.

Openstaande vacatures provincie Groningen (links) en UWV Spanningsindicator 2e kwartaal 2022, per arbeidsmarktregio (rechts) voor de beroepen in het energiesysteem

Bron: UWV

Kansrijke omscholingstrajecten

Ook de komende jaren is nog veel werk te verzetten om de energietransitie te realiseren. Bovendien kennen de benodigde beroepen veel vervangingsvraag, bijvoorbeeld omdat vaklieden stoppen met werken. Er liggen dus goede kansen op werk voor mensen die zich willen omscholen in deze richting. UWV is in Noord-Nederland (Groningen, Friesland, Drenthe en Flevoland) een samenwerking aangegaan met een bedrijf dat zich richt op de energietransitie. Potentiële kandidaten starten met een leerwerktraject tot Energie Prestatie Adviseur. Het leerwerktraject duurt 3 tot 6 maanden met behoud van uitkering en inzet van het scholingsbudget. Daarna gaan de kandidaten met een jaarcontract aan de slag. Verdere doorgroei is mogelijk, afhankelijk van de interesse en capaciteiten van de kandidaten en in samenspraak met de werkgever, tot Consultant Energietransitie. Daarvoor is een opleidingstraject van 3 maanden ontwikkeld door Hanzehogeschool en Noorderpoort College. De consultant energietransitie adviseert over de verduurzaming van bedrijventerreinen en woonwijken. Opdrachtgevers zijn advies- of ingenieursbureaus, woningcorporaties, gemeenten, provincies of andere bedrijven. De financiering van deze aanvullende opleiding is in deze fase nog maatwerk. De eerste klas zal begin 2023 van start gaan.

Kleine toename WW in Nederland

Eind september telde Nederland 152.015 WW-uitkeringen. Dat is 1,6% van de beroepsbevolking. Vorige maand waren er 151.730 WW-uitkeringen in Nederland. Landelijk nam het aantal WW-uitkeringen daarmee licht toe, met 285 uitkeringen ten opzichte van vorige maand (+0,2%). Een jaar eerder telde Nederland 207.918 WW-uitkeringen. Daarmee daalde de WW in Nederland op jaarbasis met 55.903 uitkeringen (-26,9%). De forse daling van de WW op jaarbasis is in alle provincies zichtbaar.

Regionale verschillen

September liet een wisselend beeld zien tussen de drie de noordelijke provincies. In Groningen en Drenthe nam de WW toe, terwijl Friesland minder uitkeringen telde dan vorige maand. Ten opzichte van vorig jaar was overal in het Noorden een afname van het aantal WW-uitkeringen te zien.

• UWV verstrekte eind september in de provincie Friesland 5.584 WW-uitkeringen; 0,8% minder dan vorige maand. In Friesland was het aantal WW-uitkeringen eind september 25% lager dan vorig jaar.
• Het aantal WW-uitkeringen in de provincie Drenthe nam in september met 1,2% toe tot 4.237. Ten opzichte van vorig jaar is er in de provincie Drenthe sprake van een daling van 25,6%.